W najbliższą niedzielę, 22 stycznia 2023 roku przypada 160. rocznica  wybuchu Powstania Styczniowego oraz 80. rocznica mordu w Drzewicy. O ofiarach zrywu niepodległościowego 1863 roku i zbrodni z czasów II wojny światowej pamiętały władze samorządowe Gminy Drzewica.

Drzewickie powiązania z ruchem powstańczym 1863 roku są bardzo silne. Drzewiczanie brali czynny udział w największym polskim zrywie niepodległościowym. Proboszcz parafii w Drzewicy, ks. Stanisław Gordon pełnił funkcję cywilnego animatora ruchu powstańczego w regionie. 10 lipca 1863 r. w pobliżu Drzewicy miała miejsce bitwa pod Ossą, w której powstańcy dowodzeni przez mjr. Ludwika Żychlińskiego pokonali rosyjski oddział mjr. Szokalskiego. Była to jedna z największych bitew powstania w regionie. Ponadto w okresie powstania w Kuźnicach Drzewickich wyrabiano szable, lance, odlewano kule do armat. Za pomoc udzieloną powstańcom Drzewica utraciła prawa miejskie w 1869 roku.

Z kolei mord w Drzewicy to jedna z najczarniejszych kart w historii naszego miasta. 22 stycznia 1943 roku operujący w okolicy oddział Gwardii Ludowej, dowodzony przez Izraela „Lwa” Ajzenmana, dokonał nocnego napadu na lokalne struktury Narodowych Sił Zbrojnych. Zaskoczonych podczas snu drzewiczan zamordowano z zimną krwią.

Napastnicy wtargnęli do fabryki noży Gerlach, zmusili jej właściciela Augusta Kobylańskiego do otwarcia kasy, którą obrabowali. Następnie zamordowali Kobylańskiego, aptekarza Stanisława Makomaskiego, a także Józefa Staszewskiego, Zdzisława Pierścińskiego oraz trzech braci – Edwarda, Stanisława i Józefa Suskiewiczów. Po ograbieniu zwłok z rzeczy osobistych i dobytku grupa wycofała się z Drzewicy.

Wydarzenie to zapoczątkowało serię wzajemnych aktów wrogości pomiędzy partyzantką komunistyczną a podziemiem narodowym. Walki miały miejsce na terenie Kielecczyzny.

W celu obrony ludności przed „Lwami” miejscowe komórki NSZ, których komendantem na terenie powiatu opoczyńskiego był ppor. Marian Suskiewicz pseudonim „Sosna” (po zbrodni w Drzewicy zmienił pseudonim na „Mścisław”), powołały odziały partyzanckie. Jednemu z nich pod dowództwem Józefa Woźniaka „Burzy” (byłego hubalczyka) w lipcu 1943 roku udało się rozbroić i po krótkim sądzie polowym rozstrzelać bandytów odpowiedzialnych za zbrodnię.

***

W najbliższą niedzielę minie dokładnie 160 lat od wybuchu Powstania Styczniowego oraz 80 lat od tragicznych wydarzeń ze stycznia 1943 roku. O tych rocznicach pamiętały władze samorządowe Gminy Drzewica, uczestnicząc w kameralnej uroczystości na cmentarzu parafialnym w Drzewicy.

Spotkanie odbyło się w piątek, 20 stycznia 2023 roku. Miało miejsce przy tablicach upamiętniających powstańca styczniowego Alojzego Rupniewskiego i  drzewiczan zamordowanych przez oddział Izraela „Lwa” Ajzenmana. Tablice umieszczone są w przedsionku kaplicy cmentarnej.

W uroczystości uczestniczyli Zastępca Burmistrza Drzewicy Dominik Niemirski, Przewodnicząca Rady Miejskiej w Drzewicy Dorota Wiktorowicz oraz Sekretarz Miasta Andrzej Krzyżanowski. W nastroju powagi i zadumy gminni samorządowcy złożyli przy tablicach wieniec, a także zapalili biało-czerwone znicze, oddając w ten sposób hołd ofiarom Powstania Styczniowego i mordu w Drzewicy.

• 
  
  Z kwiatami i zniczami pod tablice zmierzają - od lewej: Przewodnicząca Rady Miejskiej w Drzewicy Dorota Wiktorowicz, Zastępca Burmistrza Drzewicy Dominik Niemirski, Sekretarz Miasta Andrzej Krzyżanowski
• 
  
  Sekretarz Miasta Andrzej Krzyżanowski składa przy kaplicy biało-czerwony znicz
• 
  
  Wiązanka kwiatów i biało-czerwone znicze przed wejściem do kaplicy
• 
  
  Wiązanka kwiatów i biało-czerwone znicze
• 
  
  Biało-czerwony znicz z orłem
• 
  
  Od lewej stoją: Przewodnicząca Rady Miejskiej w Drzewicy Dorota Wiktorowicz, Zastępca Burmistrza Drzewicy Dominik Niemirski, Sekretarz Miasta Andrzej Krzyżanowski
• 
  
  Tablica upamiętniająca powstańca styczniowego Alojzego Rupniewskiego
• 
  
  Tablica upamiętniająca ofiary mordu w Drzewicy