Kalendarium historyczne | Urząd Miejski w Drzewicy

Rok fundacji kościoła drzewickiego, erygowanego na kościół parafialny w 1321 r. Kościół ufundował Wojciech, syn komesa Gosława. Kościół został konsekrowany w 1460 r.

W roku 1321 Janisław Arcybiskup Gnieżnieński  z okolicznych wiosek: Drzewicy, Brudzewic, Dąbrowy, Strzegowia, Gaczyc, Strzeszkowic, Domajewic, Krzczonowa, Brzeźnik, Zychorzyna, Nieznamierowic utworzył parafię.

Dzięki staraniom Mikołaja Drzewickiego – sekretarza kancelarii królewskiej, król Władysław Jagiełło nadał Drzewicy prawa miejskie.

Budowa gotycko-renesansowego zamku w Drzewicy, siedziby rodu Drzewickich h. Ciołek. Inicjatorem budowy był Maciej Drzewicki.

Prymas Polski. Maciej Drzewicki pełni funkcję arcybiskupa gnieźnieńskiego i Prymasa Polski. Wcześniej piastował on szereg eksponowanych stanowisk w Polsce doby Jagiellonów (m.in. kanclerza wielkiego koronnego).

Drzewicki kościół pod wezwaniem św. Łukasza Ewangelisty znajduje się w posiadaniu kalwinistów.

Drzewiccy fundują w swym mieście budowę klasztoru bernardynek pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Bożej Rodzicielki. Obiekt ukończony w kilka lat później, został zniszczony przez pożar w 1675 r. Nową siedzibą sióstr zakonnych został drzewicki zamek. W trakcie pożaru zniszczeniu uległ również przyklasztorny kościół pod wezwaniem św. Stanisława, którego ruiny rozebrano ostatecznie w 1803 r.

Po raz pierwszy od XIII wieku Drzewica zaznaje klęski najazdu obcych wojsk. Tym razem, w wyniku najazdu szwedzkiego, agresorzy plądrują miasto. Ich łupem stają się m.in. relikwie przechowywane w miejscowym kościele pod wezwaniem Św. Łukasza.

Z inicjatywy Filipa Nereusza Szaniawskiego, dziedzica Drzewicy, rozpoczęto budowę wielkiego pieca oraz fryszerek do przerabiania surówki na żelazo kowalne. Jest to początek przemysłu metalowego w Drzewicy. Wcześniej znana była ona m.in. z lokalnego piwa oraz sukiennictwa.

Pobyt w Drzewicy króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego

W Drzewicy stacjonują oddziały gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, biorące udział w insurekcji kościuszkowskiej.

W Drzewicy pojawia się ranny w bitwie pod Raszynem oficer armii austriackiej, czeski baron Franciszek Ksawery Reyski. Znajdując się pod opieką dziedziczki Ludwiki Szaniawskiej, odwdzięcza się jej za opiekę gorącym uczuciem. W wyniku późniejszego małżeństwa w historii Drzewicy pojawia się ostatni szlachecki ród jej właścicieli – Reyskich h. Dubnitz.

Pożar zniszczył zamek drzewicki, będący w ostatnich latach swej użytkowej historii siedzibą zgromadzenia zakonnego sióstr bernardynek. Zamku nigdy nie odbudowano. Jego ruiny do dziś stanowią jedną z największych atrakcji turystycznych w regionie, a z jego murami wiąże się szereg legend ubarwiających lokalną historię.

Z inicjatywy barona Franciszka Ksawerego Reyskiego powstaje w Drzewicy Szkoła Elementarna.

Drzewicki zakład metalurgiczny przechodzi we władanie firmy założonej przez braci Evans, pochodzących z Anglii. W okresie Powstania Styczniowego zakłady drzewickie świadczyły na rzecz powstańców prace remontowe i produkcyjne w zakresie uzbrojenia. Niektóre źródła wspominają, iż w fabryce Evansów dokonano remontu 2-3 dział, które znalazły się w oddziale powstańczym Antoniego Jeziorańskiego, lecz z powodu nikłej wartości bojowej został przezeń porzucone.

W styczniu tegoż roku dochodzi do wybuchu największego polskiego zrywu niepodległościowego – Powstania Styczniowego. Biorą w nim udział również drzewiczanie. Proboszcz parafii drzewickiej, ks. Stanisław Gordon pełnił funkcję cywilnego animatora ruchu powstańczego w regionie. W dniu 10 lipca 1863 r. w pobliżu Drzewicy miała miejsce bitwa pod Ossą, w której powstańcy dowodzeni przez mjr. Ludwika Żychlińskiego pokonali rosyjski oddział mjr. Szokalskiego. Była to jedna z największych bitew

Utrata praw miejskich. W wyniku upadku Powstania Styczniowego władze rosyjskie podjęły kroki zmierzające do pełnej unifikacji Królestwa Polskiego z carskim Imperium. Jednym z nich była reforma administracyjna, w wyniku której szereg dotychczasowych miast zostało zdegradowanych do rangi osad. Wiązało się z to z weryfikacją „miejskiego charakteru” tychże ośrodków. W wyniku zapaści gospodarczej, jaka zaistniała w drugiej połowie XIX w. w Drzewicy, została ona objęta wspomnianą reformą.

Pobyt w Drzewicy Stanisława Wyspiańskiego

Drzewickie zakłady przechodzą w posiadanie rodziny Kobylańskich, warszawskich przemysłowców. W 1900 r. otrzymują one nazwę: „Bracia Kobylańscy poprzednio S. Gerlach w Warszawie”. Od 1951 r. zakład działał pod nazwą „Fabryka Wyrobów Nożowniczych Gerlach”, a od października 1971 r. stał się siedzibą Kombinatu Wyrobów Nożowniczych i Nakryć Stołowych „Gerlach”. W 1992 r.,  dziesięć lat po podziale kombinatu, przedsiębiorstwo państwowe przekształcono w spółkę skarbu państwa „Gerlach”

Rozbudowa drzewickiego kościoła parafialnego w stylu neogotyckim

Powstanie Ochotniczej Straży Pożarnej w Drzewicy

Z inicjatywy Bronisława i Samuela Kobylańskich, właścicieli drzewickiej fabryki, powstaje piłkarski klub sportowy. W 1957 r. przekształca się on w Klub Sportowy Gerlach Drzewica.

Umiera baron Artur Reyski – ostatni z rodu. Tym samy kończy się epoka rodów szlacheckich w historii Drzewicy. Ostatni dziedzic był wybitnym heraldykiem i genealogiem, doktorem prawa, członkiem Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie, współautorem „Herbarza Polskiego” (współautor: Adam Boniecki).

W wyniku agresji niemiecko-radzieckiej we wrześniu 1939 r. rozpoczęła się II wojna światowa. Drzewica znalazła się w zasięgu oddziaływania wojsk niemieckich już po siedmiu dniach wojny. W lesie „Parchowiec” w dniu 8 września 1939 r. rozbite oddziały polskiej Armii „Prusy” stoczyły bój, zadając Niemcom znaczne straty. W tym czasie dochodzi do pierwszych zbrodni niemieckich na trenie Drzewicy. W dniu 8 września 1939 r. zamordowany zostaje drzewicki proboszcz – ks. Stanisław Klimecki, a także ksiądz kapelan Wojska Polskiego Antoni Dolaciński. Dla Drzewicy rozpoczyna się tragiczny okres okupacji niemieckiej. W niedługim czasie po zakończeniu walk Kampanii Polskiej 1939 r., drzewiczanie zawiązują pierwsze struktury konspiracyjne, nawiązując kontakty z Oddziałem Wydzielonym Wojska Polskiego mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala”. 17 stycznia 1945 r. - koniec okupacji niemieckiej, tego samego dnia oddziały radzieckie zajmują Drzewicę.

1941-1942 W Drzewicy pod okupacją niemiecką funkcjonuje getto, w którym skupiono ludność żydowską głównie z Drzewicy, a także m.in. z Końskich i Tomaszowa Mazowieckiego. Jego mieszkańcy wywiezieni zostali do obozu koncentracyjnego w Treblince, gdzie zostali zamordowani.

„Mord w Drzewicy”. Operujący w okolicy oddział Gwardii Ludowej, dowodzony przez Izraela Ajzenmana (vel. Juliana Kaniewskiego, komunisty z Radomia) „Lwa”, dokonała nocnego napadu na lokalne struktury Narodowych Sił Zbrojnych – prawicowej organizacji konspiracyjnej. Zaskoczonych podczas snu drzewiczan zamordowano z zimną krwią. Wśród 7 ofiar znalazł się również August Kobylański - współwłaściciel fabryki "Gerlach, zabity na terenie fabryki. Wydarzenie to zapoczątkowało serię wzajemnych aktów wrogości pomiędzy partyzantką komunistyczną a podziemiem narodowym. Walki te miały miejsce na terenie Kielecczyzny.

„Pacyfikacja Drzewicy”. Najtragiczniejsza data w okupacyjnej historii Drzewicy. W dniu tym oddziały niemieckie dokonały akcji pacyfikacyjnej, wymierzonej w ludność cywilną. Akcja ta była odwetem za zaangażowanie drzewiczan w ruch oporu. Aresztowano 300 osób, a śmierć poniosło 28. Dzień wcześniej, 14 października 1944 r. miał miejsce bój pod Żdżarami, stoczony przez 6. Kompanię 25 pułku piechoty Armii Krajowej, dowodzoną przez por Zdzisława Suszyckiego „Osucha”. Walkę stoczono w wyniku operacji pod kryptonimem „Gegen Drzewica” (niem. „Przeciw Drzewicy”), prowadzonej przez niemieckie siły pacyfikacyjne.

Powstanie Gromadzkiej Biblioteki Publicznej w Drzewicy. W 1973 r. placówka zmieniła nazwę na Gminną Bibliotekę Publiczną w Drzewicy, a w 1987 r. z kolei nazwę zmieniono na Miejsko-Gminną Bibliotekę Publiczną w Drzewicy. Od 2006 r. Biblioteka Samorządowa Gminy i Miasta w Drzewicy funkcjonuje jako samodzielna instytucja kultury.

Utworzenie Zasadniczej Szkoły Zawodowej dla Pracujących przy Fabryce Wyrobów Nożowniczych „Gerlach”. Od roku szkolnego 1991/1992 funkcjonowało w mieście również Liceum Ogólnokształcące. Od 2002 r. funkcjonuje zaś Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Drzewicy.

25-osobowa grupa pracowników „Gerlach” w dniu 10.03.1967 roku na Zebraniu Założycielskim powołała do życia Spółdzielnię Mieszkaniową Lokatorsko-Własnościową w Drzewicy, przyjęła statut i wyłoniła Zarząd oraz Radę Nadzorczą. 

Dzień 10 marca 1978 r. uznawany jest za początek funkcjonowania sekcji kajakowej przy Klubie Sportowym Gerlach w Drzewicy, którego ówczesnym prezesem był Zdzisław Urantowski. Pierwszymi trenerami zawodników byli Robert Korzeniewski i Kazimierz Kuropeska.W 2003 roku w miejsce sekcji kajakowej przy KS Gerlach Drzewica, powstał Ludowy Klub Kajakowy, który w takiej formie funkcjonuje do dnia dzisiejszego.W 2005 r. oddano do użytku nowy tor kajakowy.Drzewica wychowała m.in. mistrzów świata i Europy w różnych kategoriach wiekowych i różnych konkurencjach, medalistów Pucharu Świata, wielu mistrzów Polski.7 zawodników z Drzewicy reprezentowało Polskę w najważniejszej imprezie sportowej na świecie – Igrzyskach Olimpijskich, w tym Krzysztof Kołomański i Michał Staniszewski, zdobywcy srebrnego medalu olimpijskiego w C–2 wywalczonego w Sydney dnia 20 września 2000 r.

Z okazji Międzynarodowego Roku Dziecka odbyło się święto młodzieży szkolnej, m.in. turniej sportowy i spotkanie z olimpijczykiem Władysławem Komarem - złotym medalistą w pchnięciu kulą podczas Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972 roku

Powstanie Gminnego Ośrodka Kultury w Drzewicy. Od 1987 r. zmieniono nazwę na Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Drzewicy.

Od 16 grudnia 1980 roku rozpoczęła działalność filia PGKiM w Przysusze która miała siedzibę przy ulicy Cmentarnej w Drzewicy , kierownikiem był pan Franciszek KaniaOd 1 sierpnia 1987 roku filia przekształciła się w samodzielne Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Drzewicy., którego dyrektorem został pan Jacek Hofman, główna księgowa – Maria Balasiński.W lutym 1995 roku aktem notarialnym utworzono spółkę pod nazwą Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Drzewicy  Sp. z o. o. której właścicielem została gmina i miasto Drzewica Prezesem spółki został Jacek Hofman, powołano również dwóch wiceprezesów w osobach: Janina Ziębicka pełniąca również funkcję głównej księgowej oraz Hieronim Studentkowski. Spółka od początku działalności zajmowała się obsługą wodociągów na terenie miast ( zasilanego z Gerlacha) , oczyszczalni ścieków z siecią kanalizacyjną oraz odbiorem odpadów komunalnych i utrzymaniem składowiska w Domasznie. 

Uchwałą Rady Państwa Drzewica odzyskuje prawa miejskie.

Powstaje „Koło Przyjaciół Drzewicy” – organizacja społeczna, skupiająca miłośników dorobku kulturalnego i historycznego naszego miasta. Od dnia 29 listopada 2002 r. nosi ono nazwę „Towarzystwo Przyjaciół Drzewicy”.

Utworzenie Publicznego Gimnazjum w Drzewicy. Od 2005 r. nosi ono imię Jana Pawła II.

Drzewiczanie – Krzysztof Kołomański i Michał Staniszewski zdobywają srebrny medal olimpijski w kajakarstwie górskim w kategorii C-2, podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w Sydney. Jest to największy w historii sukces przedstawicieli drzewickiego środowiska sportowego.

Powstała Młodzieżowa Orkiestra Dęta. Nawiązuje ona do tradycji strażackiej orkiestry dętej, której historia sięga aż do 1928 roku. Orkiestra zapewnia oprawą muzyczną uroczystości gminnych i kościelnych. 

Utworzono Warsztat Terapii Zajęciowej w Drzewicy. Placówkę  stworzono dla młodzieży i osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną i fizyczną.

Uroczyste otwarcie nowoczesnego toru do uprawiania kajakarstwa górskiego. Tor stanowi bazę treningową, organizowane są zawody rangi krajowej i międzynarodowej.

Uroczyste Nadanie Honorowego Obywatelstwa Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie Ryszardowi Kaczorowskiemu i wizyta Prezydenta i jego małżonki w Drzewicy

Rozpoczęcie budowy Regionalnego Centrum Kultury. Planowany termin zakończenia  całego zadania – III kwartał 2014 roku.

Uroczystość nadania imienia Polskich Olimpijczyków Szkole Podstawowej w Drzewicy połączono z inauguracją Wojewódzkich Obchodów Dnia Olimpijczyka. 

Obiekt wyposażony jest w nowoczesną salę widowiskową, kino cyfrowe, znajdują się tam również: sala widowiskowa, studio nagrań oraz ośrodek dokumentacji, tradycji regionalnej, sala taneczna, pracownia plastyczna, biblioteka z czytelnią i kawiarenką internetową.

Podczas uroczystości odbyło się przekazanie nowego sztandaru jednostki. Do sztandaru przypięto Złoty Znak ZOSP RP - najwyższe odznaczenie związku, nadane jednostce za wieloletnią, ofiarną działalność w ochronie przeciwpożarowej.

Gala w sali widowiskowej Regionalnego Centrum Kultury w Drzewicy stanowiła okazję do uhonorowania osób, które zasłużyły się w rozwoju drzewickiej instytucji kultury. Publiczność obejrzała musical "Ja się boję sama spać" w wykonaniu Studia Musicalowego "Step" z Chorzowskiego Centrum Kultury.

Pierwsza edycja biegu zgromadziła 114 biegaczy z całego kraju. Bieg na dystansie 5 km prowadził drogami asfaltowymi. Zwycięzcą okazał się Piotr Wijata (JW 4938 w Radomiu), który pokonał dystans w czasie 16 min. i 38 s. W kategorii kobiet wygrała Natalia Grzegorczyk (Opoczno Sport Team) z rezultatem 19:16.

Odsłonięcie tablicy pamiątkowej, polowa msza święta w intencji strażaków, przekazanie sztandaru jednostki oraz wręczenie medali i odznaczeń to najważniejsze punkty obchodów stulecia OSP w Brzustowcu.

Do ekshumacji w lesie Parchowiec pod Drzewicą doszło 17 marca 2017 r. Prace zostały przeprowadzone przez Towarzystwo Fortyfikacyjne "Linia Pilicy" z siedzibą w Inowłodzu. Ujawniły szczątki dwóch żołnierzy Wojska Polskiego poległych na początku września 1939 roku w boju stoczonym pomiędzy polskimi oddziałami Armii Odwodowej "Prusy" a batalionem 13. Dywizji Zmotoryzowanej Wehrmachtu. Szczątki poległych zostały złożone na cmentarzu parafialnym w Drzewicy

W uroczystościach brali udział drzewiccy olimpijczycy: Krzysztof Kołomański, Zbigniew Miązek, Mariusz Wieczorek, Krzysztof Supowicz i Natalia Pacierpnik. Pozostałych zastępowali członkowie rodzin. Po uroczystym odsłonięciu Skweru Drzewickich Olimpijczyków w pobliżu toru slalomowego uczestnicy przeszli do Regionalnego Centrum Kultury, gdzie odbyła się gala podsumowująca cztery  dekady drzewickiego kajakarstwa.

Uroczystości były okazją do uhonorowania najbardziej zasłużonych działaczy i piłkarzy, a także rozegrania Jubileuszowego XX Turnieju Piłki Nożnej im Stanisława Kowalczyka – „Brata”. Wygrał Orzeł Gielniów.

Unijny projekt kosztował ponad 6 mln zł. Wartość dofinansowania wyniosła 4 mln zł. Dodatkowo z budżetu Gminy Drzewica sfinansowano wykonanie 50 instalacji solarnych na posesjach, gdzie zarejestrowana jest działalność gospodarcza.

Dwudniowe świętowanie zainaugurowano przy ruinach drzewickiego zamku, gdzie 4 maja zorganizowano Piknik Rycerski. 5 maja odbyła się uroczysta msza święta w intencji mieszkańców, a także uroczysta Sesja Rady Miejskiej w Drzewicy z wykładem o dziejach miasta, uchwałą w sprawie uczczenia rocznicy oraz inscenizacją nadania Drzewicy praw miejskich.

Placówka mieści się w zmodernizowanym budynku przy ul. Braci Kobylańskich 26. Zajmuje piętro nad Warsztatem Terapii Zajęciowej, dysponując 25 miejscami przeznaczonymi dla nieaktywnych zawodowo mieszkańców (powyżej 60. roku życia), którzy wymagają wsparcia w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych. Podopiecznym zapewnia 8-godzinną opiekę od poniedziałku do piątku.

Podczas posiedzenia w sali konferencyjnej Urzędu Miejskiego w Drzewicy uczniowie odebrali zaświadczenia o wyborze na radnych, złożyli ślubowanie i przyjęli trzy uchwały dotyczące składów osobowych komisji stałych.

Po wielu latach starań Drzewica odzyskała bezpośrednie połączenia kolejowe z Łodzią. Pierwszy pociąg Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej wjechał na stację Drzewica w niedzielę, 13 grudnia 2020 r. kilka minut po godzinie 8.00. Na trasie kolejowej Łódź - Drzewica - Łódź zaczęło kursować sześć par pociągów ŁKA w ciągu doby.

Pierwszy etap inwestycji objął budowę gazociągów średniego ciśnienia na ulicy Stawowej (od ulicy Przemysłowej do placu Kościuszki) oraz na ulicy Staszica (od ulicy Stawowej do ulicy Braci Kobylańskich).

Uroczystości zostały przeprowadzone w dniu odpustu ku czci św. Jana Chryzostoma (Złotoustego) - jednego z dwóch patronów parafii. Ich centralnym punktem była dziękczynna msza święta w intencji wspólnoty parafialnej pod przewodnictwem bpa Piotra Turzyńskiego. Delegacja Gminy Drzewica złożyła w darze gotycką monstrancję.

Placówka powstała w ramach projektu „Z uśmiechem do żłobka” realizowanego przez Fundację Edukacji Przedszkolnej w partnerstwie z Gminą Drzewica. Mieści się w budynku Przedszkola Samorządowego w Drzewicy. Działa 10 godzin dziennie od poniedziałku do piątku w godzinach 7.00-17.00. Opieką obejmuje dzieci w wieku od 20 tygodnia do 3 lat.

„Domek Wędkarza” przeszedł termomodernizację i przebudowę kosztem 708.000 zł przy unijnym dofinansowaniu wynoszącym prawie pół miliona zł. Drzewickim wędkarzom zapewnia wysoki komfort użytkowania oraz oszczędności w zużyciu energii cieplnej. Jest to jeden z najnowocześniejszych w skali całego kraju obiektów, uwzględniając siedziby kół wędkarskich.

Parterowy obiekt, przyjazny dla osób niepełnosprawnych, został podzielony na 4 strefy funkcjonalne. Jest wyposażony m.in. w instalację fotowoltaiczną, klimatyzację oraz system monitoringu wizyjnego, ogrzewany pompą ciepła z zastosowaniem rekuperacji powietrza (odzysku ciepłego powietrza) oraz spełnia kryteria stawiane budynkom pasywnym. Całkowita wartość inwestycji wyniosła ok. 2,7 mln zł przy unijnym dofinansowaniu w wysokości 1,36 mln zł.